ปลาเก๋าหยก หรือ Jade Perch มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Scortum barcoo เป็น 1 ใน 13 ชนิดสัตว์น้ำที่กรมประมง ‘ห้ามเพาะเลี้ยง’ ในราชอาณาจักร เนื่องจากเป็นชนิดพันธุ์ต่างถิ่นรุกราน หรือเอเลี่ยนสปีชี่ส์ (Alien species) คือ การที่มีชนิดพันธุ์ใหม่จากต่างถิ่นเข้ามาบุกรุกชนิดพันธุ์ท้องถิ่นเดิม ทำให้ชนิดพันธุ์ท้องถิ่นเดิมหายไป จนเกิดผลกระทบต่อระบบนิเวศ และความหลากหลายทางชีวภาพ
แม้จะมีชื่อว่าปลาเก๋าแต่แท้จริงแล้วไม่ใช่ปลาเก๋า แต่จัดอยู่ในวงศ์ปลาข้างตะเภา (Terapontidea) ซึ่งเป็นญาติพี่น้องกับปลากะพง แต่ด้วยสมัยนั้นคนไทยอาจจะยังไม่รู้จักปลา Jade Perch จึงอยากได้ชื่อภาษาไทยที่สามารถจำได้ง่ายและดูมีราคา ถ้าเป็นปลากะพงหยก จะเป็นชื่อที่ค่อนข้างยาว และปลากะพงยังมีราคาต่ำ เมื่อเทียบกับปลาเก๋าในสมัยนั้นท้ายที่สุด จึงได้ตั้งชื่อว่า ‘ปลาเก๋าหยก’ เนื่องจากจดจำได้ง่ายและกลายแป็นปลาชนิดที่มีราคาสูง
ลักษณะรูปร่างมีร่างหนาโค้งมน มีหัวขนาดเล็ก หัวและหลังโค้ง ท้องมีขนาดใหญ่ ลำตัวอ้วนกลม มีเกล็ดค่อนข้างละเอียด ครีบหางสั้นและเว้าเล็กน้อย ทั้งสองด้านหรือด้านใดด้านหนึ่งจะมีจุดสีดำรูปวงรี 1-3 จุด หรืออาจมากกว่านั้น
ปลาชนิดนี้ มีพฤติกรรมการกิน คือสามารถกินได้ทุกอย่าง จนแทบจะไม่หลงเหลืออะไรไว้ ณ พื้นที่นั้น ๆ เลย ปลาเก๋าหยก สามารถเติบโตในน้ำได้ดีที่สุดที่อุณหภูมิ 21-25 องศาเซลเซียส และสามารถอยู่ในน้ำที่มีค่า pH ตั้งแต่ 5.5 ถึง 8.5 ได้ อีกทั้งยังสามารถทนความเค็มได้ถึง 16 เรียกได้ว่าเป็นลักษณะเฉพาะตัวของการเอาตัวรอดของชนิดพันธุ์ต่างถิ่นได้เป็นอย่างดี
ชนิดพันธุ์ต่างถิ่นรุกราน คือ การมีชนิดพันธุ์ต่างถิ่นเข้ามารุกรานในถิ่นที่อยู่อาศัยของชนิดพันธุ์ท้องถิ่นเดิม แก่งแย่งถิ่นที่อยู่อาศัย แย่งอาหาร รวมถึงการยับยั้งการสืบพันธุ์ของชนิดพันธุ์ท้องถิ่นเดิม ทำให้ไม่สามารถสืบพันธุ์และถ่ายทอดลักษณทางพันธุกรรมได้ ทำให้ชนิดพันธุ์ท้องถิ่นเดิมหายไป ส่งผลกระทบต่อระบบนิเวศ และเกิดการสูญเสียความหลากหลายทางธรรมชาติในที่สุด
ดังนั้น หากเราเลี้ยงแล้วเผลอทำหลุดลงไปธรรมชาติ ด้วยพฤติกรรมที่ปลาเก๋าสามารถกินอาหารได้ทุกชนิด ปลาเก๋าหยกจึงมีโอกาสอยู่รอดได้มากกว่าปลาท้องถิ่น ปลาเก๋าหยกจะแย่งอาหาร แย่งที่อยู่อาศัย รวมถึงทรัพยากรอื่น ๆ ทำให้ปลาท้องถิ่นไม่สามารถเจริญเติบโตได้ และตายในที่สุด ส่งผลกระทบต่อระบบนิเวศ และความหลากหลายทางชีวภาพได้ในอนาคต
อ้างอิง
- ปลาหยก คือปลาอะไรกันแน่ ปลาที่ประมงประกาศห้ามเลี้ยงแต่ซีพีเลี้ยง
- ปลาหยก สัตว์น้ำห้ามเพาะเลี้ยงในไทย ก่อนซีพีเอฟเปิดตัว – BBC News ไทย
ผู้เขียน
สาวแว่นทาสแมวที่ชอบบอกเล่าเรื่องราวผ่านลายเส้น มีธรรมชาติช่วยฮีลใจ และหลงใหลในพระจันทร์เสี้ยว
