กรณีของที่ประชุมคณะกรรมการสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่าวันที่ 2 กรกฎาคม 2568 เห็นชอบในหลักการที่ปลดนกปรอดหัวโขนออกจากบัญชีสัตว์ป่าคุ้มครองที่ขออนุญาตเพาะขยายพันธุ์ได้ โดยให้ตั้งคณะทำงานศึกษาสถานภาพประชากรนกปรอดหัวโขนในปัจจุบัน
และการกำหนดมาตรการป้องกันและปราบปรามการล่านกปรอดหัวโขนในธรรมชาติ และมาตรการป้องกันนกปรอดหัวโขนในกรงเลี้ยงหลุดเข้าสู่ธรรมชาติ เพื่อนำไปประกอบการเสนอปลดนกกรงหัวจุกออกจากบัญชีสัตว์ป่าคุ้มครองต่อไป นั้น
ยังมีข้อกังวลที่อยากฝากถึงกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์ และคณะกรรมการสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า 3 ประเด็นหลักคือ
1) การปลดจะเกิดขึ้นได้ ควรมีชุดข้อมูลจากคณะทำงานศึกษาข้อมูลสถานภาพและการกำหนดมาตราการปราบปรามและป้องกันการล่านกปรอดหัวโขนในธรรมชาติ มาตราการป้องกันการปนเปื้อนทางพันธุกรรมมาใช้ประกอบการพิจารณาก่อน
2) การศึกษาประชากรและมาตราการป้องกันดังกล่าว ควรมีเวลามากพอที่จะศึกษาอย่างครอบคลุมในทุกพื้นที่ถิ่นอาศัย และห้วงเวลาตามช่วงฤดูกาล รวมถึงการกำหนดมาตราการป้องกันและปราบปรามได้อย่างรัดกุม เนื่องจากหากปลดจากบัญชีแล้ว ใครจะเป็นเจ้าภาพที่จะดำเนินการตามมาตรการที่กำหนดกันออกมา
3) คณะทำงานควรมีองค์ประกอบจากหน่วยงานต่างๆ ที่ได้รับการยอมรับโดยเฉพาะหน่วยงานทางวิชาการ
ส่วนตัวที่ติดตามเรื่องนี้มา ยังยืนยันว่าไม่เห็นด้วยกับการปลดนกปรอดหัวโขนออกจากบัญชีสัตว์ป่าคุ้มครองที่เพาะพันธุ์ได้ หากสถานการณ์นกปรอดหัวโขนที่อยู่ในธรรมชาติ ยังไม่ดีขึ้น ส่วนการแก้ปัญหาเรื่องนี้ให้ตรงจุด ควรเร่งดำเนินการเรื่องการแจ้งครอบครองและการเพาะขยายพันธุ์ให้ผู้เลี้ยงสามารถทำได้อย่างรวดเร็วและลดความซ้ำซ้อนซับซ้อนมากที่สุด
ภาณุเดช เกิดมะลิ ประธานมูลนิธิสืบนาคะเสถียร
ผู้เขียน
ประธานมูลนิธิสืบนาคะเสถียร
บทความอื่นๆ
อนาคตที่มืดมนของ ‘นกปรอดหัวโขน’ หากถูกถอดถอนออกจากการเป็นสัตว์ป่าคุ้มครอง
ครม.มีมติเห็นชอบร่างกฎกระทรวงเกี่ยวกับสัตว์ป่า 2 ฉบับ เพิ่มชื่อสัตว์ป่าสงวน-คุ้มครอง
ร่วมหารือข้อเรียกร้องของกลุ่มผู้เพาะเลี้ยงนกปรอดหัวโขน
แถลงการณ์ฉบับที่ 1 กรณี ‘ไม่เห็นด้วยกับการปลดนกปรอดหัวโขนออกจากบัญชีรายชื่อสัตว์ป่าคุ้มครอง’
