ป่าห้วยขาแข้ง เมื่อ 30 กว่าปีแล้ว เป็นป่าที่มีพื้นที่ขนาด 1 ล้าน 6 แสนกว่าไร่เศษ เป็นเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าแห่งเดียวที่ไม่มีราษฎรบุกรุกอาศัยอยู่ (ในขณะนั้น) อุดมสมบูรณ์ไปด้วยสัตว์ป่าหายากจำนวนมาก เช่น กระทิง วัวแดง ควายป่า นกยูงไทย สมเสร็จ เสือโคร่ง เสือดาว ช้างป่า ฯลฯ
ความสมบูรณ์อันไพศาลนี้ คือมรดกสำคัญของชาติที่ควรได้รับการปกป้อง ดังที่ สืบ นาคะเสถียร เคยบอกว่า
“ถ้าเรามีพื้นที่ป่าที่ดีที่สุดคือห้วยขาแข้ง แล้วเรายังไม่รักษา ก็อย่าหวังว่าจะรักษาที่อื่นให้รอดได้”
ผืนป่าห้วยขาแข้งอาจเป็นเพียงตำนานความสมบูรณ์หากในห้วงเวลาหนึ่ง สืบ นาคะเสถียร และเพื่อพ้องไม่ออกมาปกป้องการให้สัมปทานไม้ จนสามารถรักษาผืนป่าเอาไว้ได้
และปลายปี 2532 สืบ นาคะเสถียร จึงตัดสินใจเข้ารับตำแหน่งหัวหน้าเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง แทนการเลือกรับทุนไปเรียนต่อที่ต่างประเทศ – เป็นการอยู่ เพื่อรักษาผืนป่าที่ดีที่สุดแห่งหนึ่งของประเทศเอาไว้
ผืนป่าที่ดีที่สุดในสายตาของ สืบ นาคะเสถียร เป็นอย่างไร
นี่คือภาพความสมบูรณ์ของผืนป่าห้วยขาแข้งในอดีตจากการบันทึกของ สืบ นาคะเสถียร ในขณะเก็บข้อมูลผืนป่าเพื่อทำรายงานเสนอให้ทุ่งใหญ่-ห้วยขาแข้งได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกทางธรรมชาติของโลก
และรักษาสิ่งนั้นเอาไว้ได้สืบต่อมาจนถึงวันนี้
![](https://live.staticflickr.com/65535/48495409857_468fbdf97c_o.jpg)
![](https://live.staticflickr.com/65535/48495241926_877af12483_o.jpg)
![](https://live.staticflickr.com/65535/48495242206_89ef16fc6f_o.jpg)
![](https://live.staticflickr.com/65535/48495410272_60deabbd54_o.jpg)
![](https://live.staticflickr.com/65535/48495410367_a8e2c8fcc5_o.jpg)
![](https://live.staticflickr.com/65535/48495242636_df270dfc3a_o.jpg)
![](https://live.staticflickr.com/65535/48495242726_e19d611296_o.jpg)
![](https://live.staticflickr.com/65535/48495242911_39363fd1e4_o.jpg)
![](https://live.staticflickr.com/65535/48495410957_0780574390_o.jpg)
![](https://live.staticflickr.com/65535/48495243126_8bd0b21526_o.jpg)
![](https://live.staticflickr.com/65535/48495411277_216a5986e1_o.jpg)
![](https://live.staticflickr.com/65535/48495243471_30b498de31_o.jpg)
![](https://live.staticflickr.com/65535/48495411772_3294c913b9_o.jpg)
![](https://live.staticflickr.com/65535/48495409907_8d137c757e_o.jpg)
![](https://live.staticflickr.com/65535/48495243681_32d35ca973_o.jpg)
![](https://live.staticflickr.com/65535/48495243866_6496e4f276_o.jpg)
![](https://live.staticflickr.com/65535/48495243981_9ece0f080c_o.jpg)
![](https://live.staticflickr.com/65535/48495244106_85404b4e6e_o.jpg)