“ป่าคือบ้านของสัตว์และพืชทุกชนิด ส่วนมนุษย์เป็นเพียงผู้มาเยือน” ออน-สุนีย์ มงคลชูชื่น

ออน-สุนีย์ มงคลชูชื่น หรือที่หลายคนรู้จักกันในฐานะ ‘ตัวแทนหมู่บ้าน’ และผู้สร้างแรงบันดาลใจในการเดินป่าและใกล้ชิดธรรมชาติ ได้มาแบ่งปันเรื่องราวและมุมมองการใช้ชีวิตที่เรียบง่ายแต่ทรงคุณค่า

สำหรับ ออน-สุนีย์ ไม่กล้าเรียกตัวเองว่า ‘นักอนุรักษ์’ เต็มตัว แต่ก็อยากเป็นส่วนเล็ก ๆ ที่ช่วยถ่ายทอดและสื่อสารเรื่องราวของป่าให้คนรุ่นใหม่เข้าใจง่ายขึ้น โดยเรียกแนวคิดนี้ว่า ‘ก้าวเล็ก ๆ ที่ไปด้วยกันทั้งบ้าน’ หมายถึงการเดินไปด้วยกันในฐานะครอบครัวใหญ่ที่เรียกว่า ‘มนุษย์และธรรมชาติ’

จุดเริ่มต้นจากดอยสู่ป่าไทย

ออน-สุนีย์ เล่าว่า เกิดและเติบโตบนดอย ในวัยเด็กกลับไม่ได้มองว่าธรรมชาติสำคัญนัก แต่ใฝ่ฝันอยากเข้ามาใช้ชีวิตในเมืองเพื่อแสวงหาสิ่งใหม่ จนเมื่อได้สัมผัสทั้งสองด้าน จึงพบคำตอบว่า การได้อยู่ท่ามกลางธรรมชาติทำให้หัวใจสงบมากกว่า

ก่อนจะหลงรักภูเขา ออน-สุนีย์ เคยใช้ชีวิตที่หัวหินทำให้คุ้นเคยกับทะเล ทุกครั้งที่เหนื่อยเพียงได้ไปนั่งริมทะเล ความเหนื่อยก็หายไป ต่อมาเมื่ออยากเดินทาง จึงเริ่มต้นจากการทำงานเป็นไกด์ทัวร์จีน แต่เมื่อโควิด-19 ปิดกั้นการเดินทางต่างประเทศ จากนั้นหันมาทำงานเกี่ยวกับอุปกรณ์เดินป่า และนั่นกลายเป็นจุดเปลี่ยนสำคัญที่ทำให้เริ่มออกสำรวจป่าไทยเกือบทุกสัปดาห์ จนเกิดความผูกพันกับผืนป่าอย่างลึกซึ้ง

เคารพธรรมชาติคืออุปกรณ์ที่สำคัญที่สุด

ออน-สุนีย์ มองว่าอุปกรณ์ที่จำเป็นที่สุดในการเดินป่าไม่ใช่เต็นท์หรือรองเท้า แต่คือ “การเคารพธรรมชาติ” เพราะป่าคือบ้านของสัตว์และพืชทุกชนิด ส่วนมนุษย์เป็นเพียงผู้มาเยือน ดังนั้นการเข้าป่าก็ไม่ต่างจากการไปเยี่ยมบ้านญาติที่เราต้องให้เกียรติเจ้าของบ้าน

โดยสรุปเป็นหลักง่าย ๆ 5 ข้อที่ทุกคนทำได้

• ไม่ทิ้ง พกถุงขยะกลับออกมาเสมอ รับผิดชอบขยะของตัวเอง
• ไม่รัด เดินตามเส้นทางที่เจ้าหน้าที่กำหนด เพื่อความปลอดภัยและไม่ทำลายพืชพรรณ
• ไม่รบกวน ดูและถ่ายรูปสัตว์ป่าได้ แต่ห้ามแหย่ ทำร้าย หรือให้อาหาร
• ไม่เสี่ยง ใช้สารเคมีเท่าที่จำเป็น และดับไฟทุกครั้งเพื่อป้องกันไฟป่า
• ไม่ส่งเสียงดัง ปล่อยให้เสียงธรรมชาติทำหน้าที่ของมัน เพราะ ‘ความเงียบ’ คือของขวัญล้ำค่าที่ป่ามอบให้

เปลี่ยนมุมมองไม่เร่งถึงยอดแต่สนุกกับทุกก้าว

จากที่เคยเร่งไปถึงแลนด์มาร์กให้เร็วที่สุด วันนี้กลับสนุกกับการเดินช้า ๆ และสังเกตสิ่งเล็ก ๆ ระหว่างทาง ไม่ว่าจะเป็นเห็ดที่งอกขึ้นมา แมลงเล็ก ๆ หรือใบไม้รูปร่างแปลกตา

ภาพถ่ายที่แชร์ส่วนใหญ่จึงไม่ใช่วิวบนยอด แต่เป็นภาพระหว่างทางที่ทำให้คนติดตามเพจได้เห็นมุมใหม่ ๆ ของธรรมชาติ โดยมองว่าการเดินป่าไม่ใช่แค่เพื่อไปถึงจุดหมาย แต่คือ ‘ห้องเรียนธรรมชาติ’ ที่สอนให้เรารู้จักฟัง มอง ดมกลิ่น และสัมผัสอย่างเต็มที่

ก้าวเล็กๆ ร่วมกับครอบครัว

แนวคิด ‘ก้าวเล็ก ๆ ที่ไปด้วยกันทั้งบ้าน’ ยังหมายถึงการพาครอบครัวเข้าหาธรรมชาติ เพราะการเดินป่าไม่เพียงเชื่อมโยงคนกับป่า แต่ยังเชื่อมความสัมพันธ์ในครอบครัวด้วย

เด็ก ๆ อาจเริ่มต้นจากความไม่กล้า เช่น ไม่อยากเหยียบดิน แต่เมื่อได้ลองทีละน้อยก็จะคุ้นเคย สิ่งสำคัญคือการปล่อยให้สังเกตและเรียนรู้เอง ไม่ว่าจะเป็นเสียงนกที่ต่างกันหรือรอยเท้าสัตว์ ซึ่งสร้างความสนุกและความประทับใจจนอยากกลับมาอีก

ออน-สุนีย์ ย้ำว่า การเข้าถึงธรรมชาติไม่จำเป็นต้องเป็นป่าลึกเสมอไป สวนสาธารณะใกล้บ้านหรือโฮมสเตย์ท่ามกลางธรรมชาติก็สามารถเป็นจุดเริ่มต้นที่ดีได้เช่นกัน

บทสรุปทุกก้าวเล็กๆ มีความหมาย

สำหรับ ออน-สุนีย์ การอนุรักษ์ไม่จำเป็นต้องเป็นสิ่งใหญ่โต ทุกคนสามารถเป็น ‘นักอนุรักษ์ตัวเล็กๆ’ ได้ แค่เริ่มจากการแยกขยะ ดูแลสิ่งรอบตัว และเคารพธรรมชาติในทุกย่างก้าว

โดยเชื่อว่าธรรมชาติได้มอบสิ่งดี ๆ ให้มนุษย์มาตลอด ถึงเวลาที่เราจะต้องคืนกลับบ้าง แม้จะเป็นเพียงเล็กน้อย แต่ถ้าทุกคนช่วยกันก็จะเกิดการเปลี่ยนแปลงที่ยิ่งใหญ่ และปิดท้ายด้วยประโยคที่เรียบง่ายแต่ชัดเจนว่า 

“มันคือสิ่งที่เราต้องทำ ถ้าเราไม่ทำ แล้วใครจะทำ?”

Seub Life Fest รำลึก 35 ปี สืบ นาคะเสถียร สืบสานงานอนุรักษ์ ขอขอบคุณ บริษัท สยามพิวรรธน์ จำกัด ศูนย์การค้าสยามดิสคัฟเวอรี่ ธนาคารไทยพาณิชย์ จำกัด (มหาชน) Pasaya ธนาคารกสิกรไทย จำกัด (มหาชน) บริษัท แคนนอน มาร์เก็ตติ้ง (ไทยแลนด์) การไฟฟ้านครหลวง NIRAN พวงหรีดรักษ์โลก บริษัท ไอรา เนเชอรัล โพรดักส์ จำกัด และเครื่องดื่ม M-150 ฝาเหลือง บริษัท โอสถสภา จำกัด (มหาชน)