ในตอนสายเราผ่านที่ทำการผู้ใหญ่บ้านซึ่งประกอบกิจการร้านชำเดินออกมาชวนเข้าไปกินน้ำในบ้าน สอบถามที่มาที่ไปเป็นพิธี เหมือนตรวจสอบให้แน่ใจว่าใช่คณะที่เราเฝ้ารอหรือไม่ ผมรู้อยู่แล้วว่าท่านผู้ใหญ่บ้านต้องการบอกกล่าวเรื่องใดแก่พวกเราจึงทำเฉไฉรออยู่ข้างนอก สักพักก็เป็นดั่งที่คิดผู้ใหญ่บ้านเริ่มอธิบายความต้องการเขื่อนเก็บน้ำเพื่อไว้ทำนา ตู่ ตะวันฉาย จึงเริ่มอธิบายข้อมูลที่แตกต่างจากที่ผู้ใหญ่บ้านรับรู้ ผมไม่ได้ฟังรายละเอียดของการแลกเปลี่ยนนั้น แต่ประโยคที่ได้ยินชัดเจนและจำได้ของผู้ใหญ่บ้านคือคำถามแกมประชดว่า
“NGO กินป่าหรือกินข้าว?”
พี่กิ้นกล่าวขอบคุณผู้ใหญ่ที่เลี้ยงน้ำเลี้ยงท่าแล้วขอตัวออกมา ระหว่างเดินทางมายังตำบลศาลเจ้าไก่ต่อ รถปิกอัพสีดำมันวับขับผ่านเราไปแล้วยูเทิร์นกลับมาด้วยความเร็วจอดอยู่บนทางเท้าแล้วขวางทางเราไว้
ทุกคนในคณะขบวนหยุดกึกมองหน้ากันอย่างสงสัย แน่นอนว่าทุกคนคาดเดากันไปทางร้ายมากกว่าทางดี
หญิงสาวคนหนึ่งลงจากรถในมือถือถุงพลาสติกเครื่องดื่มหลากสีเดินทักทายพี่กิ้นผู้นำขบวนแล้วบอกว่าเห็นข่าวในเฟซบุ๊กตั้งแต่เมื่อวานที่ผ่านบ้านของเธอที่ตำบลแม่เล่ย์ แต่เธอไม่อยู่บ้านเลยตามมาให้กำลังใจในวันนี้
สรุปว่าเรื่องร้ายกลับกลายเป็นดี การนำเครื่องดื่มสารพัดมาให้เราของหญิงสาวที่มาเดียวบนรถกระบะดำหน้าจะนับเป็นการเปิดการแสดงออกถึงการช่วยเหลือของการเดินทาง
ในคอมเมนต์ที่ผมสื่อสารผ่านเฟซบุ๊ก คุณฟอร์เรสแมงโก้ คะยั้นคะยอให้พวกเราแวะไปกินน้ำที่บ้านของเขาใกล้หลักกิโลเมตรที่สามสิบห้า
ผมสื่อสารให้ทีมนำไปหาเป้าหมายนี้ให้เจอ เป็นที่โกลาหลว่าฟอร์เรสแมงโก้อยู่ไหน เมื่อเราเดินเข้าถึงตลาดศาลเจ้าไก่ต่อเราพบทีมสำรวจส้นทางอยู่หน้าร้านของชำร้านหนึ่งกับคุณป้าที่ยิ้มต้อนรับใจดีเรียกพวกเราไปหยิบเครื่องดื่มในตู้ทรงสูงเย็นเจี๊ยบ แล้วบอกเราให้ทราบว่าลูกชายที่บวชเป็นพระอยู่ที่จังหวัดสิงห์บุรี บอกให้โยมแม่เตรียมเครื่องดื่มไว้ต้อนรับคณะของเรา
ขบวนเดินทางต่างอนุโมทนาสาธุกับหลวงพี่ฟอร์เรสแมงโก้ และมื้อเที่ยงวันนั้นโยมแม่ของหลวงพี่ก็เลี้ยงอาหารกลางวันพวกเราที่ร้านกลางชุมชนตำบลศาลเจ้าไก่ต่อ
ผมเดินขึ้นบันไดศาลาวัดศาลเจ้าไก่ต่อที่ทีมงานกำหนดเป็นที่พักกลางวันระหว่างบ่ายโมงถึงบ่ายสามโมงหลังอาหารกลางวันให้ได้พักผ่อนหาที่นอนหลับเอาแรง ซึ่งการวางแผนพักกลางวันเป็นประสบการณ์จากเมื่อวานที่เร่งเดินกลางแดดร้อน โดยมีคำแนะนำทางโทรศัพท์จากกลุ่มนักวิ่งมาราธอน ชื่อ ‘พี่ทนงศักดิ์’
โทรศัพท์จากทีมนักวิ่งนี้ผมไม่รู้จัก และไม่ทราบว่ารู้ข่าวพวกเราจากที่ไหน แต่โทรมาแนะนำเราว่าไม่ควรเดินในระยะยาวหลายๆ ชั่วโมงแต่ให้หยุดพักทุกๆ ชั่วโมงชั่วโมงละสิบนาที และเราถือปฏิบัติมาตั้งแต่เช้าและได้ผลดี รวมถึงแนะนำเราว่าให้หลีกเลี่ยงแดดในช่วงเที่ยงถึงบ่ายสามโมงซึ่งเป็นแดดที่ร้อนที่สุดของวัน
ผมไม่แปลกใจเลยว่าการหักโหมเดินระยะไกลต่อเนื่องไม่หยุดพัก เมื่อวานและการเดินฝ่าแดดร้อนในช่วงบ่ายส่งผลให้ให้ผมเจ็บขา และแทบจะไม่ได้เดินต่อในวันนี้
ก่อนนอนพัก ผมเดินไปไหวพระพุธรูปที่โต๊ะหมู่บูชาทำสมาธิ และอธิษฐานขอคุณพระศรีรัตนตรัยตลอดจนสิ่งศักดิ์สิทธิ์ทั้งหลายที่ผมเคารพนับถือให้ฝ่าฟันอุปสรรคต่างๆ นาๆ ในครั้งนี้ไปให้ได้ ทั้งจากปัจจัยภายนอกของฝ่ายตรงข้ามที่คิดสร้างเขื่อน ทั้งจากสภาพร่างกายของผมเอง รวมถึงจากการทำงานภายในทีมงานที่เผชิญปัญหาที่สลับซับซ้อนขึ้นเรื่อยๆ
ระหว่างที่ผมสนทนากับพี่กิ้นบนศาลาวัด มีโทรศัพท์จากสื่อมวลชนคนที่มาพบผมเมื่อวาน จับความได้ว่าเขารับงานจากฝ่ายสนับสนุนเขื่อน ที่เป็นนักการเมืองท้องถิ่น โดยเฉพาะจากเทศบาลตำบลลาดยาว มาประสานขอให้ผมและขบวนของเราไปพบกับพวกเขาที่ห้องประชุมเทศบาลตำบลลาดยาว โดยจะมีคณะผู้สนับสนุนการสร้างเขื่อนอยากพูดคุยทำความเข้าใจ
ซึ่งเหล่านี้เป็นสิ่งที่ผมกับพี่กิ้นคาดหมายไว้ล่วงหน้าแล้วว่าจะได้รับการต้อนรับจากกลุ่มนักการเมืองท้องถิ่นลาดยาว ไม่แบบใดก็แบบหนึ่ง
ผมตอบกลับด้วยความสุภาพว่าพวกเรากำลังพักผ่อนหลบแดดที่ศาลาวัดศาลเจ้าไก่ต่อ ซึ่งก็เปิดเผยตำแหน่งที่ตั้งอย่างไม่ปิดบังและแสดงเจตนาว่าพร้อมคุยกับทุกคนหากจะเดินทางมาหาเรา ผู้ประสานงานท่านนั้นคาดคั้นผมว่าจะไปถึงเทศบาลลาดยาวกี่โมง ในสายโทรศัพท์นั้นผมได้ยินผู้คนปรึกษาหารือและเร่งรัดกำหนดการไปถึงของเรา
ผมบอกกำหนดการตามจริงว่าเราจะพักผ่อนประมาณสองชั่วโมงและเดินในอัตราเร็วประมาณสี่กิโลเมตรต่อชั่วโมง โดยมีจุดแวะพักกลางทาง ผมถามผู้ประสานงานท่านนั้นว่าจุดที่ผมพักอยู่ห่างจากลาดยาวกี่กิโลเมตรและผมต้องไปถึงเวลาเท่าไรในเงื่อนไขที่ว่า เสียงตามสายนิ่งคิดสักครู่แล้วตอบด้วยความรวบรัดว่า ระยะทางสิบสองกิโลเมตร ดังนั้นพวกคุณน่าจะถึงภายในสามโมงใช่ไหม
ผมหัวเราะแล้วตอบเขาด้วยความสุภาพว่า พี่ครับพวกเราเดินไปนะครับกิโลหนึ่งสี่ชั่วโมงแวะพักเรื่อยๆ กลางทางกำหนดให้ถึงเมื่อไหร่บอกไม่ได้แน่นอนครับ ต้องกะประมาณเอาเอง
ผมยังแปลกใจที่ยังได้ยินการสื่อสารกลับมาว่าตกลงน่าจะถึงบ่ายสามใช่ไหม เหมือนเดิมซึ่งจากข้อมูลที่ผมบอกไปเมื่อสักครู่ อย่างไรเสียเราไม่มีทางถึงอำเภอลาดยาวก่อนหกโมงเย็นเป็นแน่
แต่นั่นก็นับเป็นการเข้าใจที่ลูกน้องคนหนึ่งจะไปรายงานกับเจ้านายของเขาเอาเอง ไม่ใช่เรื่องของคนบ้าเดินเท้าตากแดดอย่างพวกเราต้องไปอธิบายเสียเวลาพักเหนื่อย
ร่วมรักษาป่าใหญ่และสิ่งแวดล้อมกับมูลนิธิสืบนาคะเสถียร
